Lâu nay tôi thường nghe nói đến tông màu, dùng đồ đạc hay nội thất sao cho “tông xuyệc tông”…; lại nghe nói một không gian có gam màu này, gam màu kia… Xin nhà báo cho biết, đây có phải là thuật ngữ vay mượn bên lĩnh vực âm nhạc? Và phân biệt thế nào giữa tông màu với gam màu?
(Câu hỏi của bạn đọc Vũ Hạnh Hương – P. 405, Chung cư Nguyên Hồng, Nam Thành Công, Q. Đống Đa, Hà Nội)
Mẫu thiet ke nha dep
Đúng như bạn nói, khái niệm tông màu, gam màu là do vay mượn từ lĩnh vực âm nhạc. Trong âm nhạc, khi nói đến tông (ton – tiếng Pháp, tone – tiếng Anh) là nhằm xác định giọng. Lên tông xuống tông chính là lên giọng xuống giọng, và tính chất của giọng tùy thuộc vào khoảng cách (quãng) của các bậc âm. Còn gam (gamme – tiếng Pháp) chỉ một chuỗi các âm có quan hệ mật thiết với nhau. Gam bao gồm chủ âm, âm ổn định (âm tựa) và âm không ổn định, ví dụ như ở gam Đô trưởng, có âm Đô là chủ âm; ba âm Đô, Mi, Son là âm tựa; các âm Rê, Pha, Si là những âm không ổn định. Tông nhằm chỉ thành tố đóng vai trò chủ đạo, gam tập hợp nhiều yếu tố có liên quan xâu chuỗi theo từng hệ thống. Vậy, nếu “dịch” từ nghĩa của âm nhạc qua thì khi ai đó nói “nhà có tông màu xanh” tức có thể hiểu màu sắc chủ đạo của ngôi nhà đó là màu xanh. Song, giải thích như trên cũng chưa đủ. Tông trong tiếng Pháp cũng có nghĩa là màu,
sắc. Ví dụ: ton neutre – màu trung tính; ton chaud – màu nóng. Còn “tông xuyệc tông” (ton sur ton) là các sắc độ khác nhau của cùng một màu. Tiếng Pháp lại cũng có cách dùng theo nghĩa bóng: La gamme des bleus – gam màu xanh. Còn trong tiếng Anh, tông cũng có nghĩa chỉ màu nhẹ hoặc sắc thái của màu sắc, sắc độ của ánh sáng… Phải chăng vì vậy màtrong tiếng Việt, hai khái niệm tông màu với gam màu thường bị lẫn lộn? Theo chúng tôi, khái niệm gam màu dùng trong trang trí là để chỉ một dạng tập hợp nhiều màu sắc với nhau, và để miêu tả về cảm giác màu sắc thì đúng hơn. Ví dụ ta nói căn hộ này có gam màu tương phản (tức là trong đó có nhiều màu tương phản nhau), hoặc quán cà phê kia có gam màu phấn tiên (pastel)… Còn nói đến tông màu là phải có một “màu chủ” đóng vai trò chính, chủ đạo, nếu có sự thay đổi thì chỉ khác biệt về chất liệu, bề mặt hay chiếu sáng. Ví dụ, nói “ngôi nhà có tông màu trắng” tức là nhà đó sơn màu trắng, rồi đá, kính, khung cửa, rèm cửa, gạch lát sàn… đa phần cũng là màu trắng hoặc gần trắng, trắng bóng hay trắng mờ… Xác định tông màu nghĩa là xác định cái “màu chủ”, màu chính được sử dụng ở ngôi nhà đó, không gian đó.
Để giúp bạn hiểu một cách trực quan, chúng tôi xin giới thiệu một số hình ảnh minh họa cho hai khái niệm tông màu và gam màu trong kiến trúc – xây dựng.
Mẫu thiet ke nha
